López/de Ca...: Las Siete Partidas.

 Legal

Titulas decimus ſsextus.

Section
aSon cerca. Tractat hic de curialibus regi in curia ſseruientibus. & vt dicit Lucas de Penna in. l. decurio fortunã. C. de decurio. libr. 10. in his curijs militatur hodie vſsq; ad canos. imò & illos conſsumit curia vix eſst quem curia perduxit ad canos, domum redeat vel excluſsus ſsi migrauerit famæ pe rit quia, vt ait Sidonius eos non tam panis bonus paſscit quam alie nꝰ: ſsuauior enim ẽ & quibuſsdam qui ab alieno innatę dulcedinis habẽt. ne ſscit vti ſsuo ꝙ ſsemꝑ vſsus eſst alieno.
¶ Lex. 1.

Lex. 1.

Iniurians facto vel verbo regis officiales, arbitrariè punitur, ꝑſsonis qualitate, cau ſsa, loco, & tempore conſsideratis. h.d.
bMas al rey. Sed an ĩcidat in crimen læſsæ maieſstatis, occidens capiens, vel per cutiẽs officiales regis, in cõ ſsiliarijs & collateralibus vi detur ꝙ ſsic. vt vt in. l. ꝗ ſsquis. C. ad leg. iul. maieſst. ibi de nece virorũ il luſstriũ, ſsed illa l. loquitur qñ concurrit factio, ſseu conſspiratio ad hoc inita cum hoſstibꝰ regis, ad occidendũ conſsiliariũ eiꝰ vel aliũ collateralẽ, & ita in telligit illum text. And. de Iſser. in. c. vnico. quę ſsint re ga. ſsuper parte. & bona cõmittentiũ crimẽ læſsæ maieſstatis. vbi in iſsta materia pulchrè loqui tur per q̃tuor col. cuius reſsolutio videtur quòd ſsi priua to odio occidat cõſsiliariũ nõ ĩcurrat in dictum crimen, ſsi vero hoc faciat propter bonum conſsilium ꝙ dedit vel ob iuſstitiam adminiſstratam: quia tunc tangit honorẽ princi pis punitur tanquam de tali crimine & idem ſsi inita factione cum hoſstibus, licet priuato odio occideret, vel attentauerit in damnum reipublicæ, vel principis carentis tali conſsiliario, vel collaterali. vide ibi latè per eum. & idem ſsi occideret magiſstratum, ſseu officialem habentem merum imperium, vt in. l. 1. ff. ad leg. iul. maieſsta. de iure regni quid ſsit. vid. l. 1. 2. &. 3. & per totum titulum. 12. lib. 8. in ordina. regni. & not. illas leges æquiparantes capturam officialis & mor tem. vide etiã l. 2. ibi la octaua. tit. 2. infrà 7. parti. &. l. 2. titu. 4. ſsuprà ea. partita
cLa primera. Nota hęc quę debent conſsiderari in impoſsitionibus pœnarũ. & ad de. l. prætor edixit. §. fin. & ibi glo. in par te atrocem. ff. de iniur. &. ff. de pen. l. aut facta.
¶ Lex. 2.

Lex. 2.

Cuſstodire debet populus venientes ſseu commorãtes in curia regis & extrahens arma contra alium in præſsentia Regis cauſsa percutiendi vel verbis iniurioſsis quem prouocans ad rixan coram Rege ex quibus ꝓuocatus com moueatur ad arma extra vi am repti, com mittit aleuoſsiam. Occidẽs autem vel per cutiens in prę ſsentia Regis committit ꝓditionem & eſst pœna capitis & amiſs ſsionis dimidię bonorum puniendus & ſsi in domo regis vel curte vulgo dicto corral extra regis præſsentiam, occidat vel vulneret proditionem facit & mortis pœna eſst affi ciendus. hoc dicit.
dLa corte. Sic etiam dicit. l. 1. C. de his qui per met. iudicis non appel la. in ſsacro comitatu noſstro nihil timere potuiſsti, vbi Bal. not. quòd vbi princeps, ibi ſsecuritas.
aFaria traycion. Occidens vel percutiens corã rege, incurrit crimẽ ꝓditionis: æſstimat̃ enim atrox iniuria, quando ſsit inconſspectu prætoris, vt in. l. prætor edixit. §. fi. ff. de iniur. & iuſst. eo. §. atrox, quanto magis quando ſsit in pręſsentia principis, qui eſst iudex iudicum, vt di cit glo. in. l. ſsi quis decurio. C. de de curio. lib. 10.
bRiepto. Cum em̃ fit propul ſsando iniuriã licet. vt in. l. q̃ oĩa. ff. de ꝓcu & ibi Bar. §. 1.
cO en el corral. Not. de curte ꝙ ſsit pars domus iſsta tamẽ lex potiꝰ, põt induci in oppoſsitũ. pro pter diſsiuncti uã: vel diceret̃ tñ de domo, ſsi per domũ eſst aditus ad cur tem. l. prædijs §. fi. ff. de lega. 3. quoad pœnã huiꝰ. l. ſsufficeret, ꝙ curtis eſsſset iuxta domum: & ꝙ ad eam poſssit exiri per domũ, licet non ſsit clauſsa cum domo cũ etiã hæc dicit̃ curtis: & quia mi litat ratio hic poſsita.
¶ Lex. 3.

Lex. 3.

Mouẽtes ſsciẽ ter rixã in vil la vbi eſst Rex hoĩbꝰ adunatis ad hoc ſsi ex rixa ſsequa tur mors vel vulnera ex ꝗbus aliꝗs mo reretur puniri debent tam rixantes quã coadunati ad rixam pœna mortis: ac ſsi coram Rege factũ fuiſsſset. Itẽ familiaris Regis ſscienter cõ familiarem occidens iniuſste, occidet̃. Si percuſsſserit, exulabit à regno ſsi eſst de maioribus. Sed ſsi occiſsor ſsit de minoribus, ſsub occiſso viuus ſsepelliat̃, & pro vulnere manus ei amputetur. Item occidens aliquam intra tria milliaria (quæ vna leuca ſsunt) in circuitu loci vbi rex eſst, occidi ipſse debet & pro vulnere nõ letali amputet̃ ſsibi manus, Regis arbitrio pęnis iſstis infligendis, & ſsi vltra leucam eadẽ die reuerſsurꝰ vbi Rex reſsidet occidat, vel percutiat arbitrio regis puniet̃ cõſsideratis quæ dicta ſsunt. S̈. eo. l. 1. niſsi ſsit inimicus eius per iudicẽ datus, prædicta autẽ nõ intelligunt̃ de ſse defendẽte contra primũ extrahentẽ arma aut prius vulnerantẽ, quæ defenſsio fiat cũ moderamine, vt pro vno ictu duos nõ infligat, niſsi ſsentiat ſse letifere vulneratũ, & taliter fiat ꝙ magis videat̃ ſse defendere quã vindicare. Item de prædans venientes ad curiam ſsi de honoratis ſsit exulabit à regno, ſsi de minoribus occidetur fur verò in curia pœnã patit̃ alibi rapiẽtis & verbis iniurians aliquẽ in aliquo ex dictis locis Regis arbitrio puniet̃ iniuriæ qualitate, perſsonis etiam & loco attentis. h.d.
dPelea. An procedat iſsta lex, & ſsi inter duos tantum ſsit rixa, licet alij homines nõ interueniant, neq; ad id ſsint conuocari, videt̃ ꝙ ſsic: dum tñ ſscienter fiat, & nõ caſsu: ſsed ex propoſsito: quia pelea, ſseu rixa dicit̃ inter duos tm̃, vt in. l. prætor ait, la ſsegũda. §. turbã. ff. vi bono. rapto. in cõtrariũ tamen facit iſsta lex. j̈. cũ dicit, e todos los que eſstouieſsſsen apercebidos, & ſsic innuit̃, ꝙ loquat̃ hæc. l. de rixa quę fit hominibus cõuocatis ad hoc: quia hoc eſst atrocius delictũ, quã illud qͦd ſsine cõgregatione cõmittit̃, vt ex tex. in. d.l. prętor ait. ver. eritq;, & ibi not. Ange. faciũt etiã ꝟba huius. l. ibi podria tanto crecer la buelta. &c.
eEſstouieſsſsen. Sufficeret, ꝙ ad hoc eſsſsent moniti, licet nõ cõgregarent̃ ſsimul: ſsed vnus ſstaret in vna domo, & alius in alia, & ſsic de ſsingulis, vt dicit Ange. per iſstũ tex. in l. prætor ait. §. hoc autẽ. ff. vi bono. rapto. & an ſsufficeret, ꝙ vnꝰ tm̃ homo adhoc eſsſset cõuocatus, vid. l. prætor ait la. 1. ver ſsicu. ſsed ſsi vnꝰ ff. vi bono. ra pto. vbi habe tur ꝙ ſsic.
fMataſsſsen por ello. Tenentur ergo oẽs de occiſso, & ſsi vnus tm̃ vulneraſsſset letali ter, & ſsi neſsciret̃ quis fuerit, ex quo ꝑ iſstam. l. imponit̃ par pœna facienti & au xiliãti & merito: cũ ex ꝓpoſsito (vt in prin. huius. l. habet̃) adhoc cõuenerunt: & ſsic approbat̃ opinio. gl. in fi. in. l. ſsi in rixa. ff ad. l. Corne. de ſsicar. ſsi tamen nõ fuerat ex ꝓpoſsito: ſsed ex caſsu plures aliquem percuſsſserunt: tũc vt imponatur pœna. l. Cornelię de ſsicca rijs. ictus cuiuſsq; inſspiciẽdus eſst. d.l. ſsi in rixa, & ſsi non cõſstaret quis ex pluribus percuſsſserit lætaliter, nullꝰ teneret̃ dicta pœna, vt dicit glo. nota. in. l. item mela. §. ſsi plures. ff. ad leg. aquil. quæ in hoc cõiter approbat̃, reprobata glo. d.l. ſsi in rixa q̃ in hoc velle videtur contrarium vel ſsaltim intelligẽda eſst, vt puniat̃. ſsed nõ dicta pœna. l. Corneliæ de ſsicariis ſsecundũ Alberi. ibi. & Gãdin. in ſsuo tracta. maleficiorum ſsub rubr. de homici. & vid. Petrum de Ancara. conſsi. 216. & Alex. conſs. 15. primo volu. & conſs. 14. 3. volu.
gDelante del Rey. Sed an perdet medietatem bonorũ, vt habetur. S̈. in l. proxima videtur ꝙ non cum hæc lex hoc non exprimat: ſsed tantum iubet occidi.
hLuego a tollerlo. Nota caſsum in quo tenentur omnes ſse interponere pro ſsedanda rixa: ſsed videtur, ꝙ nullꝰ adhoc teneat̃, neq; vt aiunt im brigare ſse in quæſstione, vt in. l. culpa caret. vbi glo. & Bar. ff. de regu. iur. glo. & docto. in cap. quantę. de ſsenten. excommunicatio. Sed ꝙ hoc ſsit in mera voluntate, vt in. l. prætor ait. §. ſsi quis aduentu. ff. vi bono. rapto. & ibi Ange. dicendum eſst ꝙ hic ſsit caſsus ſspecialis ratione fidelitatis quæ debetur regi quem omnes ſsubditi tenentur defendere & totis viribus procurare ne ledatur, vt not. Bar. in extrauagan. ad reprimendum, in glo. ſsuper parte totius. fidelitatis & vide in materia quę tradit notabiliter Inno. in. c. ſsi vero, el primero, de ſsentẽ. excommunicatio. & Bal. in. l. 1. col. 6. & 7. in. 2. lectura. C. vnde vi.
[i]Como farian a fuego, &c. Innuit iſsta lex, quòd omnes tenentur currere ad extinguendum ignem quando eſst clamor pro incendio & hoc idem arg. illius. l. & glo. ibi dicebat Alber. poſst Iaco. de are. in. l. 1. ff. de offic. præfec. vigil. Bal. tñ ibi tenet contrarium, dicens, ita probari ex illo tex. ex quo, vt ibi patet, liceat pro hoc recipere pecuniã: & ꝙ nõ teneatur quis ſsuccurrere ad ignẽ, neq; ponere ſse in periculo ꝓ aliis. allegat nota. in. d.l. culpa caret. & iſstud videtur verius & ad iſstam. l. poſsſset reſsponderi, ꝙ nõ im ponit neceſssitatem: ſsed denotat qualiter frequenta tur de conſsue tudine, ſsuccur rendo oẽs ad incendium. & nota ꝙ quidã dicũt (referẽte chryſsoſstomo ſsuper Matth. Homil. 16. co. 13.) ꝙ in magno incẽdio, etiã aqua maiori impetu iactata magis magisq́; ſsuccẽ dat. & nota ẽt ꝙ ꝑ acetũ magis cito extin guitur ignis, vt in. l. quæſsitũ verſsi. acetũ quoq;. ff. de fund. inſstr. l. 3. §. penori. ff. de pen. lega. quod dicit mirabile Alberic. in. l. nam ſsalutem. §. ſsciendũ. ff. de offic. præfect. vigi. & ſsubdit rationem quia eſst frigidũ.
aQue es como hermandad. nota iſstã. l. ꝙ ſsocietas curialiũ eſst ſsicut ꝗdã fraternitas. & nimirũ cũ tot labores participent in itineribus, & in ciuitatibus. facit qđ no. gl. in. l. item apud labeonẽ. §. tenet̃. ff. de in iur.
bQue le metieſsſsen biuo. &c. Hoc nõ eſst in vſsu neq; videtur expediens, ſsufficit ꝙ pœna mortis alias imponatur.
cCortaſsſsen la mano. Durius punit. l. 1. ti. 13. li. 8. ordina. rega. quæ iubet occidi quencũq;, qui occiderit vel percuſsſserit in curia regis: niſsi fuerit ad defenſsionẽ. Cogita tamẽ an etiã illa lex ita dura limitet̃ qñ per cuſssio fuit lætalis, alias pro percuſssione durũ videtur imponi pœnã mortis, & ſsufficiens tali caſsu videtur pœna huius. l.ſs. amputationis manus. facit ad hoc. l. 2. illius tituli. quæ qñ voluit in caſsu illius. l. pœnã, mortis imponi pro vulnere expreſssit licet mors nõ ſsequat̃ cogita & facit ad prædicta de pace tenen. & eius viola. in prin. ver. ſsi ꝗs aliũ vbi vulnerans aliũ. j̈. pacis edictum. punitur in amputatione manus.
dQue es vna legua. not. ꝙ tria miliaria, ſseu tres mille paſsſsus faciunt vna leucã adde. l. 25. ti. 26. j̈. ea. parti. ſsed an hodie cũ ſsit declaratũ per. l. 2. ti. 11. li. 1. ordina. rega. ꝙ curia regis intelligatur cũ quinq; leucis in circuitu an quòd hic diſsponitur ꝓcedet ſsi percutiat quis intra ꝗnq; leucas, videtur ꝙ ſsic: quia cũ iſsta. l. hoc diſspoſsuerit ex eo ꝙ tunc temporis curia ſse protendebat vſsq; ad tria miliaria tantũ: ſsi poſstea adiicitur, ꝙ curia intelligatur cũ quinq; leucis omnia ſstatuta in curia anti qua procedent in augmento. arg. l. 1. §. lex falcidia. ff. ad. l. falci. & inde eſst ꝙ ſstatutum augens legitimã filiorum in omnibus aliis recipit interpretationẽ à iure communi, & ſsic omnia alia iura quæ loquebã tur de legitima habebunt locũ in legitima ſsic augmentata, vt eſst de hoc conſsilium ſsingulare Calderi. in conſsi. 32. ſsub titu. de teſsta. Iaſs. in l. omnes populi. col. pe. ff. de iuſsti. & iur.
eQue le cortaſsſsen la mano. Intellige de debiliori & in qua minus poteſst & ſsic de ſsiniſstra vt not. gloſsſs. in aut'. ſsed nouo iure C. de ſseru. fugiti. & quid ſsi non haberet niſsi vnam manum, vel quid ſsi eſsſset arida & de aliis. q. in materia vide Bal. & Pau. de caſst. in. d. aut'. ſsed nouo iu re. & Areti. in tracta. maleficio. in parte. quas ſsi nõ ſsoluerit, amputetur ei manus. dextra.
fSegund aluedrio. &c. Sed in quo verſsabitur iſstud arbitrium, cũ pœna hic ſsit determinata? poteſst dici ꝙ in electione manus dextræ vel ſsiniſstræ vel in genere mortis vel ꝙ ſsuadente cauſsa ad eius arbitrium poſssit mitigare has pœnas iuxta nota. in. l. furti. §. pœna grauior. ff. de his qui notan. infamia. & in. l. & ſsi ſseuerior. C. eo.
gSu enemigo. vide quæ dixi. S̈. ea. parti. ti. 14. l. 3. & intellige iſstã. l. quãdo talis inimicus offenditur extra tria miliaria à loco vbi rex eſst, vt habetur in. l. ſsequen. in fin.
hPor mandado del Rey. Quia parere neceſsſse habet. l. non videtur. §. qui iuſsſsu. ff de regu. iur. & ibi glo. notabilis & adde capitulũ quid culpatur. 23. q. 1. &. c. miles. 23. q. 5. &. c, dixit dominus. 14. q. 5. & in. c. in cano nibus. 16. q. 1. & quid ſsi metu alicuius tyranni aliquis occidat alium, ne ipſse occidatur à tyranno: ſsi non paruiſsſset vide Bald. ꝙ excuſsetur in. l. 1. in. 7. co. in. 2. lectura. C. vnde vi. ꝗ allegat gl. notabilem in. l. ſsi familia. ff. ſsi famil. furt. feciſsſs. dica. ſsuper parte & ſsi ſseruus. & Ab ba. in. c. ſsacris. col. 2. qđ metus cauſsa vbi dicit ꝙ de iure diuino & canonico nõ excuſsaret̃ vi. j̈. ti. 18. ĩ.l. 6. ea. parti. in gloſs. fina.
iO defendiendoſse. Latè inſsiſstit hic Mõ tal. de defenſsiõe omni iure permiſsſsa. & adde ꝙ ſsi clericus inuaditur dum ce lebrat, iuſstedi mittit celebrationem: & ſsi ſse defendẽdo occidit aggreſsſsorem, poteſst incontinenti redire ad altare. & officium perficere. ita dicit Abb. referens Ioan. de ligna. in. c. clerici. in princ. de vit. & honeſst. clerico & probari. videtur in cle. 1. de homi. glo. tamen in. l. vt vim. ff. de iuſst. & iure dicit, ꝙ in foro conſscientiæ non procedit quod dicitur in. d.l. vt vim imò defendens ſse tali caſsu tenebitur in foro conſscientiæ: & ita ad hoc allegat illam gloſs. Bald. in repeti. l. 1. colum. 10. C. vnde vi. qui tamen ibi concludit, ꝙ cum defenſsio ſsit naturalis, & ſsecundum dictamen rectæ rationis, & ordinatæ charitatis, ſsi eſst menſsurata in animo & in facto, eſst in omniforo conceſsſsa, quod credo verum: vt & Iaſson. in. d.l. vt vim. vult intelligere illam gloſsſs. non obſstat quia intelligit quòd in caſsibus, in quibus iure ciuili vel canonico permittitur homicidium, licèt liceat in foro contentioſso: peccat tamen, qui facit in foro conſscientiæ: & ſsic vult ſsecus eſsſse, quando de iure naturali permittitur homicidium, prout eſst ſse defendendo. Sed quid ſsi hoc faciat propter defenſsionem pudicitiæ? videtur idem dicendum, argumento. l. iſsti quidem. ff. quod metus cauſs. occidere tamen ſse etiam vbi caſstitas periclitaretur, non liceret, vt in. c. ſsi non licet. 23. q. 5. & in capitu. non eſst. ea. cauſs. &. q. accipiendo dictionem (abſsq;) ibi poſsitam incluſsiuè: & ita intellige gloſsſs. ibi & etiam Archidiaco. qui tamen refert in contrarium de quadam, quæ legitur in vitis patrum, quæ cum duceretur ad lupanar, ſseipſsam interficit, & inter ſsanctas computatur. vide Ambroſsi. referentem de ſsancta pelagia apud Antiochiam. libr. 3. de virginibus. colum. 6. Archidiaco. tamen in. d. capitu. non eſst, poſst beatum Thomam, tenet primum. vide ibi. & pro eo quod dixi, ꝙ ob defenſsionem pudicitiæ liceat occidere, poteſst induci iſste text. cum dicit defendiendoſse o tornando ſsobre ſsi: & ſsic quod diſsiunctiua diuerſsi ficet, & cum dicit, defendiendoſse comprehendat honoris & pudicitiæ defenſsionem: & ſsi hoc licet propter res defendendas, vt in. l. 1. C. vnde vi. à fortiori, propter honorem conſseruandum. argumen. l. in ſseruorum. ff. de pen.
kA tuerto. Nam ſsi iuſstè non liceret, vt in. l. 4. ff. ad leg. aquil. & not. glo. in. l. vt vim. ff. de iuſst. & iur. & Montal. hic & adde Bal. in. l. 1. col. 10. C. vndevi. ver. quid de bannito &. l. ſsi deſsertores. & ibi Io. de Plat. C. de deſserto. lib. 12.
lFerida de muerte. Intellige ideſst ſsi ſsentiret aduerſsarium ſsibi velle iterum repercutere: ita intelligit Barto. in. l. ſsi ex plagiis. §. tabernarius. ff. ad leg. aquil. non verò intelligas, quod ſsi ipſse inſsultatus ſsentiat ſsi letaliter vulneratum, poſssit repercutere: nam hoc eſsſset ad vindictam, non ad defenſsionem: vt dicit Barto. in. d. §. tabernarius. & Ange. de aret. in tracta. maleficiorum in parte & dictus titius. ſse defendendo.
aFueſsſse echado de la tierra. &c. Sed cũ hodie per. d.l. ordina. tit. 13. l. 1. li. 8. ſsit prouiſsum, ꝙ deprehenſsus cum robaria vel furto in curia occidatur, an ſsi fuerit homo de dignioribus patiatur pœnam huius. l. & non mortis? videtur ꝙ ſsic & ꝙ illa lex intelligatur, & limitetur per iſstam. l. ſsed & poſsteriores. & ibi Bar. ff. de legib. cũ. l. ſsequẽti. neq; obſstat verbum (quicũq;) po ſsitum in. d.l. ordina. quia reſstringit̃ illa generalitas in eo, de quo ꝓuiſsum eſst per. ll. ſspeciales. ar gu. l. generali ter. & ibi not. Bald. ff. de in ius vocã. quia alias reſsultaret abſsurditas cũ non ita puniri debeat in corporalibus pœnis, poſsitꝰ in dignitate: ſsicut aliꝰ qui eſst minoris cõditionis, iu xta nota. per glo. & docto. in. c. cum qui dã. de iur. iuran. & cõmuniter habetur in his. ll. parti tarũ. hęc diffe rentia quo ad impoſsitionẽ pœnę corporalis.
bEn otro lugar. Et ſsic erit pœna quadrupli; vt in. l. 1. ff. vi bono. rapto. l. 3. ti. 13. j̃. 7. partit. hodie per. d.l. or dina. in prin. pœna mortis imponit̃, quãdo furtum fit in curia. ſsi deprehenſsus fuerit in furto. & arbitror illam. l. de conſsuetudine pro primo furto regulariter nõ ſser uari interroga in hoc practicos maleficiorum curiæ.
¶ Lex. IIII.

Lex. IIII.

Veniens ad curiam regis ex cauſsa neceſsſsaria à die qua domũ ſsuam exiuit vſsq; quo reuerſsus ſsit ad eam dietis competẽtibus (ſsine eius & rerum ſsuarum periculo cõſsideratis) gaudet ſsecuritate regia: & eum occidens vulnerans capiens & iniurians vel deprædans eſst aleuoſsus & ſsi eſst de maioribus pro ablatis reſstituet duplũ & eiicitur à regno per tempus ad regis arbitriũ. ſsi de minoribus occidetur: & ſsi veniens habeat inimicos per iudicem datos vel alios de quibus timeat denũtiare eis debet. ꝙ venit vocatus ad curiã, cui ſsi nõ ſsit ad hoc tutus acceſsſsus iudici dicat vt notificet: & ſsi ſsit certioratus inimicus & eum occidat huiuſsmodi ſsecuritate durante. occidetur, ſsi vulneret & ſsit de honoratis exulabit à regno: ſsi ſsit minoris ſstatus amputetur ſsibi manus & reſstituet duplicata quæ rapuit. ſsi autem non certioratus inimicus eũ in itinere occidat vel vulneret: patietur pœnã fractoris itineris: ſsi in alio loco: punietur ſsecundũ iura loci vbi deliquit. Item co mittentes talia cõtra venientes ad curiã regis ex cauſsa voluntaria: ar bitrio regis puniẽtur illis ſsex de quibus. S̈. l. 1. conſsideratis. ſsi tñ ab inimicis per iudicem ei datis occideretur vel percuteretur erit impunitus: dum tñ non fiat intra leucam loci vbi rex eſst: intra quã debent eſsſse ſsecuri in eundo & redeundo. h.d.
cDeuen venir ſseguros. Nota bene ꝙ citatis ad curiã tacitè à lege videt̃ data ſsecuritas, ex eo ꝙ habet neceſsſse cõparere facit in argumentũ. l. 2. §. ei quoq;. ff. de iudic. quod Bal. inducit ad quæſstionẽ de bãnito ci tato veniente ad iudicem, an tacite videatur ſsibi data ſsecuritas in. l. li bertas. ff. de ſstat. homin. vide ibi & iſsta. l. determinat iſstam quæſstionem Bal. ibi cum. j̈. dicit ouieſsſse enemigos dados por juyzio.
dE esta ſseguranza. not. ꝙ ſsecuritas intelligitur data necdũ ad veniẽdum: ſsed etiam ad redeundũ, & adde Bar. in. l. vtimur. ff. de ſsepulch. viola. & Ioan. de Plat. in. l. 1. C. de nauicula. lib. 11.
eIornadas comunales. nota, ꝙ cũ ſsimpliciter diſsponitur de dietis, intelligit̃ de vul garibus ſsecũdum cõſsuetu dinem regionis: nã qñ lex vult, ꝙ intelligatur de lega libus, hoc exprimit vt ĩ.c. pręſsenti. §. loca. de pręben. li. 6. alias intelligit̃ de vulga ribus, vt not. gl. in. c. cupiẽtes. in prin. in glo. ſsuper par te cõmodè de elect. lib. 6.
fNo perdieſsſsen. &c. Imò debet dari vna dies ꝓ ꝗete in qualibet ſseptimana ſsecundũ gl. ĩ.d. c. cupiẽtes. & no. Io. de Imo. quẽ vide in. l. continuus. §. cum ita. ff. de verb. oblig. & ibi dicit ꝙ iſsta dies ſsit dñica.
gEnemigos dados por juyzio. nota ex hac. l. ꝙ etiam bãniti & dati ꝓ inimicis, ſsi euocent̃ ad curiã, gaudẽt ſsecuritate, de q̃ in iſsta. l. quod nota. nã Bart. in. l. 1. ff. ad. l. Iul. maieſst. dicit ꝙ ſsecuritas, q̃ datur per iura ciuilia, non porrigitur ad hoſstes, neq; ad bãnitos: niſsi ſspecifice det̃ ſsecuritas: ſsed fortè poteſst dici ꝙ Bar. loquatur in bannitis, qui ex forma ſstatutorũ poſsſsunt à quocunq; occidi, & ſsunt hoſstes ciuitatis, quòd non eſst in his, qui tm̃ reſspectu certarũ perſsonarũ dantur à iudice pro inimicis.
hFazer ſsaber. nota & hinc ſsurrexit practica: vt chartæ ſsecuritatis regiæ notificentur, & per præconem publicentur, ne allegari poſssit ignorantia: ſsed videtur quòd dato ꝙ ignoret iſstam ſsecuritatem, ille qui offendit venientem ad curiam, adhuc puniatur pœna hic ſstatuta, cum committat factũ illicitum, & alias à iure damnatũ, quo caſsu tenetur etiã pœna ſstatuti, quod ignorauerit, vt dixit gloſs. notabilis. in. c. à nobis el. 1. de ſsenten. excom. & not. Bar. in. l. cunctos populos. C. de ſsumma trini. & fid. catho. Bal. in. l. 1. ff. de legib. in ver. & ꝑ hoc ſsoluitur quæſstio. poteſst dici, ꝙ iſsta. l. procedat ex eo: quia frangens ſsecuritatem regiam, punitur ex contemptu vnde requiritur ſscientia, vt in ſsimili de excommunicatiõe habetur in. c. vt animarum. de conſstitu. lib. 6. & Anto. qui ita intelligit illud capitu. in. d.c. à nobis, alias autem vbi non requiritur contemptus, fortè procederet primũ dictum: quia ſsufficeret factum eſsſse culpabile, vt puniretur & aduena pœna ſstatuti, licet alleget ignorantiam: ei tamen qui haberet offenſsum datum pro inimico, in dubium eſst ꝙ deberet notificari, cũ hic offenſsio eſsſset licita.
iA los juezes &c. nota qualiter debeat fieri intimatio, quando nõ eſst tutus acceſsſsus ad eum cui debet fieri: nam dicit hæc lex, ꝙ debet peti à iudice, vt ſsibi notificetur: ſsi hoc tamen fieri nõ poſsſset, vel quia non eſst ibi iudex, vel abeſst is cui debet notificari. vide quod habetur in clem. cauſsam. de elect. etiam quod no. Bal. in. l. etiam. col. 4. C. de executio. rei iudi. ver. quæro quid ſsi ruſstici.
aDeſspues que le apercebieſsſsen. Quid ſsi ipſse ſsciret ſsine notificatione? videtur ꝙ non ſsit neceſsſse, quòd amplius certioretur, vt in regu. eum qui. de regul. iur. li. 6. & cum iſsta intimatio ſsolum exigatur ad ſsimplicem ſscientiam, iuxta doctrinam Bartol. in. l. denunciaſsſse. ff. de adulter.
bComo quien quebrata. &c. vide capitulũ ſsecundum de treug. & pace. &. c. ſsi quis ro mipetas. &. c. paternorum. 24. q. 3. & vide l. fi. ti. 8. lib. 4. &. l. fi. titu. 38. li. 8. ordina. re ga. & nota ꝙ aggreſsſsor itinerum, ꝓ vna vice, non poteſst capitaliter condemnari niſsi occideret vel occidere curauit, ſsecundũ Angel. in aut'. ſsed nouo iure. C. de ſserui. fugit. & adde etiam l. 18. titu. 4. li. 4. for. ll. & ad de quæ dixi in. l. 18. tit. 14. 7. partita.
cE ſsi en otro lugar. Scilicet extra viam.
dFueras ende. Adde. l. S̈. pro ximam.
Loading...