SAtis quidem ad fugiendam, deteſstandamq́ue ebrietatem eſsſse debebat, quod inter ea opeta ab Apoſstolo numeretur, quæ qui agunt, regnũ | Dei non poſssidebunt, qui etiam tanquam venenatam ebrioſorũebrioſorum menſsam vitandam docet. Quãquam ebrietatis verbo cum copioſsam quandam ſsaturitatem ſscriptura ſsignificat, non neceſsſse eſst crimen accipere, quemadmodum adnotauit etiã Sanctus Chryſsoſstomus, vt cum Ioſseph cum fratribus inebriatum legimus, & apud Salomonem, Qui benedicit, impinguabitur, & inebrians, ipſse quoq; inebriabitur, quod in bonum accipiendũ eſsſse, non eſst dubium. At vbi vera temulentia & ebrietas eſst, ibi crimen eſsſse dubitare non licet Chriſstiano. Satis ergo mala eſst ebrietas ipſsa per ſse, quæ excludit à regno Dei. Sed ſsunt longè grauiora, quæ ab ea mala proficiſscuntur. Verè enim à ſsanctis Patribus innumerabilium malorum fons perhibetur. Qua de re extat Magni Baſsilij elegans ſsanè, & copioſsa oratio, cuius ſsententias excribere, vt ſsæpe ſsolet, videtur Ambroſsius in libro de ieiunio, & Helia. Tribus ergo, vt compendio dicam, nocet vehementer ębrietas, Corpori, Moribus, Fidei, Ariſstoteles, & morbos, & cauſsas perſsequitur in Problematis, Plinius in naturali hiſstoria. Ex noſstris os aureum Ioannes ad ſsuos Antiochenos, Non pauciores ſsed multo plures, & difficilliores animi, & corporis morbos immoderata vini parit potatio, paſssionum bellum, abſsurdarum hyemem cogitationum menti introducens, & corporis vim molliorem, & ſsolubiliorem efficiens. Non enim ita terrę natura vexata aquatum ſsuperabundantia continuè diſsſsoluitur, vt | corporis vis molleſscit, & diffluit, & exilis redditur, vini potu continuo ingurgitata. Cui Ambroſsius concinit, Hinc phreneſsis periculoſsa, hinc cal culi grauis pœna, hinc exitialis cruditas, & reliqua. Neq́;Neque tacuit iſsta ſsapiens, Sed quàm ſsufficiẽs eſst, inquit, homini erudito vinum exiguum, & in dormiendo non laborabis ab illo, & non ſsenties dolorẽ. Vigilia & cholera, & tortura viro infrunito, ſsomnus ſsanitatis in homine parco, &c. Quæ cum ita ſsint, veriſssima eorum mihi ſsententia viſsa eſst, qui immaturos plurimorum obitus in hac regione nimiæ ebrietati tribuunt. Sunt etiam viri per graues, qui hanc inferiorem, ac maritimam oram olim Indorum populis refertiſssimam, & numeroſsiſssimam, nunc adeo imminutam, ob id inter alia ſsentiunt, & prædicant, quod poſst Hiſspanos ingreſsſsos effrænatè ſsuæ ſsiceræ, & quidem exitiali maximè indulgeant, argumento eſsſse, quòd montanos, quia & parcius bibunt, & natura frigidiore ſsunt, multitudine etiam auctos eſsſse videamus. Id ſsanè magno Chriſstianis opprobrio eſst Ingam Regem barbarum, & idolis deditum ab ebrietate ſsubditos ſsibi populos cohibuiſsſse: noſstros vero, quos oportebat mores quoque perditos emendare, temulentiæ incrementa tanta feciſsſse. Omitto interim tumultus quotidianos, plagas, neces ab eiuſsmodi compotationibus natas, quod & Indis, & ſseruis Æthiopibus familiare eſst. Vidi ipſse ex taberna duos ſsemicaptos vino egreſsſsos vix oboli cauſsa, ſse mutuo vno eodẽq; | gladio confeciſsſse, & quidem extracto bis è percuſsſso corpore præ alterum feriendi furore. Itaq; momento temporis exanimes ambo corruerunt. Neq́ue enim fruſstra Salomon dicit, Cui vę, cuius patri væ, cui rixæ, cui foueæ? cui ſsine cauſsa vulnera, cui ſsuffoſsio oculorum? Nonne his, qui commorantur in vino, & ſstudent calicibus epotandis? Adde quod ſsenſsum hominis ebrietas, etiam digeſsta reddit ſstupidum, & mentis aciem grauiter obtundit, atq;atque hebetat, obliuionem rerum omnium affert, & vt Plinius dixit, mortem memoriæ. Quid verò attinet dicere oris illum fœtorẽ, geſstus improbitatem, inceſsſsus titubationẽ, quiduis loquendi temeritatem, importunas corporis ſsordes, cæteramq; illuuiem, vt homo breui in bel luam tranſsiſsſse videatur. Quæ quamquam in omni genere ebrietatis damna reperies, nuſsquam tamẽ cumulatius, quam in iſstis barbarorum ingurgitationibus adeo portentoſsis, vt corpus inſstar vtris, aut canalis potius perennis, potu fluat, quæ ſsanè peſstis valetudinis, vitæq́ue humanæ tãtatanta eſst, vt ſsi nulla Dei præcepta cogitarentur, nulla ſsceleribus intentata ſsupplicia, tamen ob Reipub. incommoda diligentiſssime cuiuis legiſslatori, & ma giſstratui cauenda, relegãdaque ſsit. Corpora igitur infeſstat ebrietas, animos verò quid? Nempe nulla eſst morum corruptela maior. Audi, ſsi vacat, Baſsilium in præclara de iſsta ipſsa peſste concione, Ebrietas, inquit, Dæmon eſst voluntarius ex voluptate animabus noſstris inditus, ebrietas malitiæ mater eſst, virtutis inimica, fortem virum | reddit ignauum, ex temperato facit laſsciuum, iuſstitiam ignorat, prudentiam extinguit. Et poſst nonnulla, Quid opus eſst reliquam perturbationum cateruam enumerare, morum peruerſsitatẽ, promptitudinem illam ad iracundiam, ad querelas, celerem ac repentinam animi ad omnia mutationem, ſstrepitum multum, ac tumultum, facilem ad dolos deductionem, ad omnes iræ motus inconſsiderantiam? Voluptatis verò incontinentia omnis ex vini fonte originem, vimq́ue habẽshabens, præceps ad omnem impuritatem, atque intemperantiam ruit. Animalium omnium libidinum fœditatem ſsuperat, cum bruta naturæ leges in hoc genere noſscant, atq;atque obſseruent: ebrij tantum in mare fœminam, in fœmina marem quærunt, atq; optant. Hæc Baſsilius aliaq;aliaque complura, quæ non augendæ orationis ſstudio, ſsed quotidianæ experientiæ obſseruatione prolata ſsunt. Obſsidet hoc monſstrum, atq;atque infeſstat vniuerſsum terrarum orbem, verum nuſsquam grauius ſsæuit, quam inter hoſsce barbaros, apud quos ea eſst rerum omnium perturbatio, vt extremæ obſscænitates, & nefaria flagitia compotationis furore admiſsſsa in magna laude ponantur. Canitur more ſsolenni, conueniunt ſsine vllo diſscrimine omnis ætas, ſsexus, neceſssitudo: bibitur ad contentionem: dolia integra pene vno ſspiritu exhauriuntur: ducuntur choreæ per quam elegantes, ſsaltitatur vſsque dum Bacchus victos ſsternat: vigiliæ inſsania, atq;atque petulanti libidine plenæ exiguntur: quiduis licet in quemuis, inuiolata lege compotationis. Hîc quę | dedecora humani generis pudet referre. Non parcitur virgini, non defertur vel matri, nihil inter coniuges intereſst, furit etiam libido in viros, maſsculi in maſsculos turpitudinem operantur. Perſsas compotationibus ſsuis ſscorta tantum adhibere ſsolitos Plutarchus refert, vxores nullo modo, quod dicerent, temulentiam fræna neſscire. Ipſse Loth vnus in vniuerſsa Sodoma iuſstus inuentus, ebrietate tamen victus filiarum inceſsta libidine non abſstinuit, quid facient barbari? quid meræ pecudes? Equidem aſsſsentior Pittaco duplices pœnas in ebrietate peccantes decernenti. Nam quamuis ſsciam Diuum Auguſstinum non inceſstum in Loth, ſsed ebrietatem culpare, Ambroſsium quoque mitius in ebriorum crimina animaduertere, tamen Philoſsophi ſsenten tię nemo repugnabit, qui per ignorantiam excuſsari peccatum negat, cum ignorantia ipſsa, & ſscitur cauſsa peccati, & nihilominus non cauetur, ne dum cum vel ob hoc ipſsum placet, vt peccetur licentius. Ita prorſsus res habet, conſsultò barbari temulentiam amant, tanquam libidinis omnis magiſstram. Sunt verò Bacchanalia hæc, aut Orgia, aut Cibellia, aut Lupercalia, aut quouis nomine appellari malis, non annua vt apud veteres, ſsed menſstrua, vel quotidiana potuis. Nullus eſst menſsis, qui ea celebritate vacet, nullus cætus cogitur, nulla res ſseria initur, non nubit filia, non parit pecus, non foditur ager, non Deo ſsacrificatur niſsi ebrietate optima duce præeunte. Vna illa publicas, priuataſsq; res ornat, & magnificentiæ, | & religionis argumẽtum. Miſsera prorſsus ſstultorum hominum ſseruitus, qui cum ipſsi natalibus parum à brutis abſsint, ſstudio, atq;atque opera omni cõtendunt, vt brutis quoq;quoque deteriores fiant. Mores quidem tales ebrietas efficit: Fidei verò ianuam intercludit, eſstq́ue religionis Chriſstianæ inter In dos hoſstis ſsæuiſssima. Præclarè Beatus Ambroſsius dixit, ebrietatem eſsſse perfidiæ matrem, continentiam Fidei, quod perſspicuè docet ſsermo diuinus, Sedit, inquit, populus manducare, & bibere, & ſsurrexerunt ludere. Quem ludum intelligat, quis ignorat? Vituli aurei adorationem explicant patres, & Paulus ipſse, Neq́ue idololatræ efficiamini, ſsicut quidam ex ipſsis, ſsicut ſscriptum eſst, Sedit populus manducare, & bibere, & ſsurrexerunt ludere. Certiſssimum eſst ebrietati eſsſse ſsacrilegium plerumq́ue coniunctum. Non ante Balthaſsar ſsacra vaſsa popoſs cit, ac profanè abuſsus eſst, quam tumulentia imperauit, tum Deos ſsuos cuique laudandi certamen exortum eſst. Reuera vinum, & mulieres apoſstatare faciunt etiam ſsapientes. Incredibili verſsutia Diabolus in hoc orbe omnem ſsuum cultum ebrietate condiuit, omni viciſsſsim ebrietati aliquid de ſsuo cultu adhibendum docuit. Experientiſssimi morum Indicorum pro certo confirmant nullam eſsſse paulo celebriorem compotationem, nullas vigilias ſstatas, quin peculiari ſsuperſstitionis, & ſsacrilegij genere imbuantur: Huiuſsq; ſsceleris obſseruata eſst tanta calliditas, vt non aliter iam antiquum ſsuum | errorem & idololatriam tueantur, quam per occaſsionem ſsolennium compotationum, atq;atque cantionum. Huc maximè ſspectat omnis eorum Taqui, ſsic enim vocant celebres cantilenas inter potandum potiſssimum adhiberi ſsolitas. Ipſso ſsacri Pa raſsceues magno die, quo Domini Ieſsu Chriſsti mortem Chriſstiani pie colimus, Satanæ artificio flagitioſsiſssimi ludi ab ebrijs barbaris aguntur mo re ſsolenni: quod tantum noſstræ ſsanctæ Religionis ludibrium etiam à baptizatis iam multis Indis, vt nobis viri fide digni narrarunt, occultè quoad licet, frequentatur. Atque in hoc genere ſsunt alia plurima veteranis magis comperta. Quã obrem ſsanctiſssime eſst in Prouinciali concilio in hac vrbe celebrato decretum, vt eiuſsmodi compotationes tanquam idololatriæ fomenta ſsumma diligentia excludantur, ac penitus exterminentur: eſstque certa ac conſstans plurimorum ſsententia fruſstra Indos Chriſstianam Religionẽ doceri, quandiu peſstifera iſst hæc conſsuetudo inerti noſstrorum diſssimulatione retinetur.