Quomodo primi homines ad Indos venire potuerint: & quod non venerint certa nauigatione. Cap. XVI.

IAM vero illis ſsatisfaciendum eſst, qui negant eſsſse Antipodas, aut hanc quam nos modo incolimus regionem poſsſse habitari. D. Auguſstinũ vehementer deterruit Oceani immenſsitas, vt ge nus hominum ad hunc alterum orbem traijcere potuiſsſse exiſstimaretur. Nos vero qui & homines olim hic habitaſsſse ſscimus, & diuinis literis contra dicere nullo modo poſsſsumus ex vno factum eſsſse omne hominum genus, huc ex Aſsia, aut Europa veniſsſse homines affirmare certo poſsſsumus, ſsed
Act. 17.
quomodo, aut qua via quoue duce gens Indorũ innumerabilis huc penetrarit, meritô ſsane hodie quo̈; & admiramur & quærimus. Nam ne̈;neque al teram Noe arcam huc appuliſsſse cogitare poſsſsumus, né̈; Angelum quempiãquempiam, vt olim Abacuch Prophetam ex Palęſstina in Babylonem, ſsuſspen
Dan. 14.
ſsos per aera tranſsuexiſsſse Indicæ gentis progenitores. Non enim quid Deus potuerit, quæritur, ſsed quid humanarum rerum ratio at̈;atque ordo patiatur. Merito igitur vtrumque inter admirabilia Dei opera at̈;atque occulta conſsilia referri debet, & | quod tam vaſsta pelagi ac terrarũterrarum ſspatia genus mor taliũ penetrarit, & quod longè late̈;lateque diffuſsum tã diu noſstros latuerit. Quæſso enim te, quo conſsilio, qua ratione, qua vi tantum pelagus gens Indorum pernauigauit? quo autore ad infinitè diſssitas regiones peruaſsit? Equidem diu de hac cauſsa & cogitaui ipſse mecum, & ex alijs quęſsiui, ne̈; certum argumentum rei tantæ inuenire po tui. DicãDicam tamen, quod occurrit, & quoniam teſstes non habeo idoneos, ſsequar certe rationis du ctũ quãuisquamuis tenuiter deprehenſsum, vſ̈;vſque dum illius veſstigia ex oculis euaneſscant. Vno igitur ex tribus modo genus IndorũIndorum ad hanc AmericãAmericam veniſsſse manifeſtũmanifeſtum eſst, aut enim terreſstri itinere, aut ma ritimo ventũventum eſst, ac maritimum quidẽquidem vel fortui to peragi potuit, vel certo cõſilioconſilio & ratione, hoc eſst, aut vi tempeſstatis & Oceani præter ſspem ad hunc alterum orbẽ applicuerunt primi habitato res, aut ſstudio noua quærendi nauigationem huc direxerunt. AliũAlium præter hos tres modos inuenire non poſsſsum, ſsi quid res humanæ habeant, cogite mus, ne̈;neque prodigioſsa quædam at̈;atque Poetica com miniſscamur. Neque enim vel Ganimedis aquilãaquilam, vel Perſsei equum alatum, ne̈;neque Syrenas & Nicolaos genere Indorum accerſsere oportet. Excutia mus ergo ſsi placet at̈;atque libremus eorũeorum quos dixi ſsingulos modos, quod & vtiliter & iucunde fieri poteſst. Ergo illa videtur planiſssima & expeditiſsſsima via, vt quemadmodum nunc noſstræ Hiſspanienſses naues, curſsus aſstrorum cœlique conuerſsionem notantibus magiſstris, vim ventorum | aquarumq́ue ſscientibus ad Indos certum iter intendunt, ita olim antiquitas horum omnium pe rita has ſsedes inueſstigauerit, inuentaſsque tenuerit. Quid enim ſsola noſstra ætas, ſsoli noſstri homi nes Oceanicæ nauigationis induſstriam ſsunt con ſsecuti? An non ſsicut non ita pridem Claſssis noſstra Aluaro Mendanio duce ex hoc Limano portu ſsoluens, & per immenſsum Oceanum, Occidẽ tem verſsus delata, ſstudio nouam mundi plagam huic Americæ occiduæ oppoſsitam perueſstigandi, poſst timeſstre tandem tempus Inſsulas illas, & multas & maximas inuenit, quas Salomonias vo care libuit, eaſsque aut magnæ nouæ Guinææ, aut alicui ingenti continenti hærere conſstans fa ma eſst, idq́ue vt liquido exploretur hoc tempore ſsecundam Regij ſsenatus autoritate expeditio nem parari, eodem duce, & præfecto cernimus: ſsic etiam potuit quondam antiquitas, vt terram Antichthonam quæreret, quam certa ratione eſs ſse conſstabat, naualem quampiam profectionem inſstruere, inſstructam hucuſ̈;hucuſque dirigere? Profecto nihil vetat, quo minus ita olim eſsſse factum pute mus, vt fieri modo cernimus. Adde quod hiſstoria ſsacra atteſstatur à Tyrijs & Sydonijs Salomonẽ accepiſsſse viros nauticos & gnaros maris, eundem triennalem nauigationem exercuiſsſse. Quor ſsum vero vel nautarum peritia celebretur, vel tam diuturna nauigatio referatur, niſsi magnum Oceanum Claſssis Salomonia traiectura fuerit?
2. Para. 8.
Multi ergo ita opinantur, putant̈;putantque B. Auguſsti
3. Reg. 9.
num immerito Oceani immenſsitate deterritum,
3. Reg. 10.
| cum potuerit ex triennali illa nauigatione Ocea num tandem, quãtus eſst, permeari, facile deprehendere. Ego vero ſsecusſsentio, neq́ue adducor, vt Indorum primes autores certo curſsu, fixoque conſsilio exiſstimem in hunc alterum orbem com meaſsſse, neq́ue vero peritiam nauticam noſstræ ætatis, qua vna incredibili, & celeritate, & certitudine Oceanum vnde vis quouis enauigant no ſstri, veteribus concedere poſsſsum, cum rei maximæ, & præclariſssimæ ne tenuia quidem veſstigia in antiquitate reperiat. Etenim vſsum magnetis ſsiue maritimæ acus, vt vocant nautæ, neq́;neque apud priſscos inuenio, neque illis perſspectum fuiſsſse ar bitror, quo vno nauigationis præſsidio ſsublato certa Oceani magni traiectio prorſsus eſst impoſsſsibilis. Norunt vel imperiti quid dicam. Tam enim fieri nequit, vt nauta dempto Magnetis vſsu in medio Oceano deprehenſsus, quo dirigat pro ram nouerit, quam vt oculis captus quid in mõ te procul poſsito emineat, quid iaceat digito oſstẽ dat. Admirabile profecto eſst eam magnetis vim
& veteres tamdiu ignoraſsſse, & noſstris demum innotuiſsſse. Veteres ſsane ignoraſsſse manifeſsto argumento eſst, quod Plinius curioſsus naturalium rerum enarrator, cum ſsatis multa de Magnete commemoret, hoc vnum maximum & præclariſssimum ingenium attritu ſsuo ferrum ad Septen trionem conuertendi nullo modo attingit, quẽadmodum neque Ariſstoteles, neq́ue Theophraſstus, neq́;neque naturalis quiſspiam hiſstoricus aut philoſsophus. Sed ne Auguſstinus quidem, cum in li|bris de Ciuitate Dei multa & magna ille quidẽ referat. Sed quę infimè iacent prę hoc vno naturæ miraculo. Accedit ad hæc, quod naualium rerum inuentores ille ipſse hiſstoricus naturalis celebrans, cum cætera nautica exponat, magnetem penitus tacet, tantum ſsiderum obſseruationem in
Plin. lib. 7. c. 56.
nauigando Phęnicibus acceptam refert. Ac re ve ra quicquid antiqui peritiæ maritimæ conſseque bantur, ex ſsiderum obſseruatione, ex terrarum pro montorijs, litorum̈;litorumque differentijs conſstabat. In medio mari deprehenſsi, vbi cœlum vndi̈;vndique, & vn dique pontus, non aliam dirigendi proram ratio nem nouerat, quam ex ſsideribus, Sole, Luna, ſsi hæc omnia nubilo tempore obducerentur, ex vẽ ti qualitate, ex itineris peracti coniecturis, denique ex ingenij dexteritate & deſstinatione, ſsicut etiam apud nos Indi nauigant plurima maris ſspa tia ea induſstria conficientes. Quid quod Taprobanes Inſsulæ, quam Samatram hoc tempore appellari putant, nautas nouam in nauigando indu ſstriam ſsequi Plinius ſscribit. Septentrio, inquit, nõ
Plin. lib. 6. c. 22.
cernitur, ſsed volucres ſsecum vehunt emittentes ſsæpius, meatum̈;meatumque earum terras petentium comi tantur. Quod ſsi Magnetis vſsus illis innotuiſsſset, nihil auium volatu ad terræ ſsitum cognoſscendum opus eſsſset. Deni̈;Denique vel illud ſsolum abunde indicat nautis veteribus eam magnetis vim peni tus fuiſsſse ignotãignotam, quod nautici inſstrumenti quod patrio vocabulo dicimus, (Aguja de marear,) neque apud Latinos, ne̈;neque apud Græcos, ne̈;neque vero apud Hebræos nomen extet, quod ſsi eſsſse nota, | minime nomine res tam præclara caruiſsſset. Ita̈; nauigationis Magiſstri, ſsicut modo ſolũſolum ſsupra pup pim ſsedent, aſssidue ſspectantes nauticũnauticum inſstrumen tum, vt tenenti clauũclauum viam edicant, ita olim etiã ſsedebant ad proram, vt obiectas terræ mariſ̈;mariſque no tas circunſspicerent, quamobrem apud Græcos Proretæ appellantur.
Loading...