Notitiam alterius orbis apud veteres inueniri. Cap. XI.

IGITVR hominum genus vltra Cancri cir culum habitare veteres aut omnino negarũtnegarunt, vt Lactantius & Auguſstinus, aut certe ſsi qui eſsſsent, intra mediæ regionis terminos non poſsſse conſsiſstere affirmarunt, vt Ariſstoteles & Plinius, & vtroque antiquior Parmenides, vtrumque au
tem ſsecus eſsſse ſsatis conſstat. Sed vtrum ante noſstram ætatem eius rei notitia extiterit, accurate permulti quærunt. Apparet enim monſstri ſsimile, & alterum orbem eſsſse tantum, quantum hũc cernimus, & antiquos tot ſsæcula latuiſsſse. Itaque nonnulli tanquam eam gloriam noſstro & ſsæculo & generi inuideant, conantur huius quoque orbis notitiam antiquitati tribuere. Atque eſsſse certe nonnulla eius veſstigia negare non poſsſsumus. Scribit Hieronymus in epiſstolam ad Ephe
ſsios. Quærimus quoque quid ſsit. In quibus aliquando ambulaſstis ſsecundum ſsæculum mundi huius. Vtrum nam & aliud ſsæculum ſsit, quod nõ pertineat ad mundum iſtũiſtum, ſsed ad mundos alios, de quibus & Clemens in epiſstola ſsua ſscribit. Oceanus & mundi qui trans ipſsum ſsunt. Quæ
nam hæc fuerit Clementis epiſstola ignoro: ſsed illud ſscripſsiſsſse Clementem Hieronymo fidem | non habere non poſsſsum. Perſspicuè vero Oceano tra iecto alterũalterum eſsſse mundũmundum imo etiãetiam mũdos Clemẽs docet, at̈;atque ita re vera eſst, lõgiſssime enim vter̈; nouus orbis, id eſst, America, ab India Oriẽtali di
Plinius lib. 2. c. 67.
ſstat. Caius quo̈;quoque Plinius accuratiſssimus rerũrerum mi rabiliũ indagator memoriæ prodidit, Hannonẽ ducẽ Carthaginẽſsem à Gadibus ad finẽfinem vſ̈;vſque Ara biæ circumiectũcircumiectum, eã̈; nauigationẽ literis cõmen daſsſse. Quod ſsi verũverum eſst, quicquid hodie Luſsitani immẽſsa ſsua nauigatione bis æquinoctiali ſsupera ta Oceani conficiunt, Hanno ille emenſsus ſsit neceſsſse eſst. Eandem nauigationem contrario ordine cõfectamconfectam ab Eudaxo quodam quem, cum La
IdẽIdem, ibidẽ.
tyrum Regem fugeret, Arabico ſsinu egreſsſsum Gades vſsque peruectum idque ſsua ętate, Corne lius Nepos autor eſst. Tradunt etiam autores nõ ignobiles nauem Carthaginenſsium vi ventorũ per Oceanum abreptam in nouam quandam regionem incurriſsſse, mox̈;moxque ad ſsuos reuerſsam cognoſscendæ eius regionis ſtudiũſtudium Carthaginenſsibus excitaſsſse, verũverum maiorũmaiorum decreto eam inueſstigationem eſsſse cohibitam, ne nouarũnouarum rerum occaſsione Carthaginis gloria, & celebritas fuſscaretur. Qui bus ex rebus intelligere poſsſsumus nonnullãnonnullam noui orbis apud veteres notitiam extitiſsſse, tametſsi de Occidental hac India, de̈;deque hac America vix ali quid monumentis antiquorũantiquorum conſignatũconſignatum inueni re liceat. Nam de Orientali India etiam citeriori quæ antiquis erat vlterior, eo quod ex altera par te orbem peragrarent, non rara ne̈;neque obſscura mẽ tio eſst. Nam de Aurea Cherſsoneſso de Cori pro | montorio, de celebrata illa Taprobane, quæ alijs hodie vocabulis frequentantur, quis ignorat veterũ ſcriptorũſcriptorum literas? Quid de vtra̈;vtraque Æthiopia, de Brachmanibus, de gẽtegente SynarũSynarum? Nõne & multa & ꝑſspicua horũhorum cõmemoratio extat in libris anti quorũquorum? Porro Occidẽtalis nauigationis, quãtum etiãetiam fama aſsſsequi PliniꝰPlinius potuit, tãtũ ad fortunatas
Plin. lib. 6. c. 32.
Inſsulas curſsum protẽdit, earũ̈; pręcipuãpręcipuam à multi tudine canõ CanariãCanariam vocatãvocatam refert. Inde pelagꝰpelagus il lud ampliſsimũampliſsimum, quod merito MagnũMagnum nautæ appellãt, vix vllis certis veſstigijs antiquitatis notatũ reperimꝰ. Sed nõnullos maxime illud Senecæ car mẽ mouere ſsolet, cum in ſsuis Anapęſsticis noui orbis res p̃dicere videatur. Ita em̃enim illius Medęa habet;
Venient annis ſsæcula ſseris.
Quibus Oceanus vincula rerum,
Laxet & ingens pateat tellus.
Typhiſs́; nouos detegat orbes,
Nec ſsit terris, vltima Thule.
Ita eſsſse factũfactum negare no poſſumꝰpoſſumus. Nam ſseros annos mille & quadrigẽtos à Tragico pluſquãpluſquam bis mille à Medęa merito accipimꝰaccipimus. OceanũOceanum quo̈;quoque rerũrerum la xaſsſse vincula, cum alios terrarũterrarum terminos oſstẽdit & patuiſsſse ingẽtẽ tellurẽ, tota certe Aſsia at̈;atque Euro pa maiorẽmaiorem, deni̈;denique nouos eſsſse detectos orbes, oẽs cernimus, vt ChorꝰChorus ille prędixit. Sed vtrũvtrum diuina rit Seneca, an fortuito ac temere cecinerit, quæri poteſst. Mihi vero diuinaſsſse videtur, ſsed eo genere diuinationis, quod prudẽtes viri familiare habẽthabent. Videbat namque iam illo ſsæculo nauigationibus mare inuſsitatis ſsolicitari, terram eſsſse alteram | Antichthonam ex philoſsophia didicerat. Potuit iure & merito hominum induſstriam, & audaciam eo aliquando progreſsſsuram exiſstimare, vt magno Oceano enauigato nouos terrarum orbes aperiret, cum præſsertim ea ætate naufragia illa, quæ Plinius narrat, longiſssimi Oceani nota eſsſsent. Nam poſst veterum quietem collaudatãcollaudatam, adiungit de audacia ſsuorum temporum. Nunc iam ceſssit PõtusPontus, & omnes patitur leges, & mox. Quælibet altum cymba pererrat. Terminus om nis notus, & vrbes muros, terra poſsuere nouos. Nil qua fuerat ſsede reliquit peruius orbis. Indus gelidum potat araxem, Albim, Perſsæ, Rhenumque bibunt. Huius itaque audaciæ hominum quaſsi incrementa extrema connectit, venient an nis ſsæcula ſseris, & cætera, quæ recitata ſsunt.
Loading...