VNde in vento ea tanta vis
ſsit ad refrigerandum, vt
ſsolis vehementi
ſssimis flammis non
cedat,
ſsæpe adeo
ſsit
ſsuperior, vt in media regione
Torrida Scythicum frigus efficiat, alij naturæ va
lentiores indagatores facilius forta
ſssis inuenient. Ego in hac admirabili ventorum & origine & ef
ficacia illud cogitare
ſsæpè
ſsoleo. Qui profert vẽ
tos de the
ſsauris
ſsuis. Et illud, Vocẽ eius audis, & ne
ſscis vnde venit, aut quo vadit, ita pror
ſsus e
ſst, vt
veritas dixit, effecta
ſsentimus, primordia, fine
ſs̈; ne
ſscimus. Et quanquam apud Aeolum
ſsub
ſspecu
ventos cohiberi non opinamur: tamen in prępotenti illa efficientia, qua naturam à
ſse conditam
latè moderatur & regit, non dubitamus veluti
quo
ſsdam the
ſsauros delite
ſscere, origine
ſsque ventorum, vnde varietate mirabili prodeunt, alij frigidi, alij calidi, alij nimbo
ſsi,
ſsereni alij,
ſsalubres, & morbidi,
ſsteriles & fœcundi. Quidam
etiãetiam qui
bu
ſsdam regionibus dominantur,
neq́;neque riualẽ patiuntur, quidam & contrarios ferunt, & cedunt, aut vincunt vici
ſssim,
interdũinterdum quod hic
ſsæpe vi|
dimus, regiones ita partiuntur, vt alius
infernãinfernam,
ſsupernam alius
ſsimul perflent,
në;neque inter
ſse
ſse cõcurrant. Ac multa quidem cum alij, tum maxime
Ari
ſstoteles cõmentatur de natura
viribuſ̈;viribuſque ven
torum,
ſsed ne
ſscio, an quę occulta
ſsint, dicẽdo ob
ſscuriora fecerint. Ego vero libenter quæram ex
illis, Cur in tota hac maritima ora per longi
ſssima
ſspatia vnus tantum ventus a
ſspiret? Cur idem
Au
ſster qui apud nos
ſsuaui
ſssimus e
ſst, trã
ſsita æqui
noctiali pror
ſsus grauis & caligino
ſsus
ſsit? Cur
Aquilo nubes congreget, & in pluuias exprimat
in his locis,
idemq́;idemque veterno
ſsus habeatur, qui alias
ſsemper & frigidus & nubium di
ſssipator e
ſst. Cur
In
ſsulæ, quas Barlouenti
appellãtappellant, perpetuis Aqui
lonibus refrigerentur, & tamen pluuias habent
copio
ſsas, & vix vllus illic Au
ſstro aut Africo aditus patet? Cur Bra
ſsilien
ſsis regio ante promontorium. S. Augu
ſstini perpetuos terrenos ventos ob
tineat, hæc no
ſstra Peruen
ſsis
ſsub eodem climate
perpetuos contrà marinos? Hæc
aẗ;atque huius generis multa difficile e
ſst etiam viris valde rerum phy
ſsicarum peritis ad perfectum pro dignitate di
ſsſserere. Ne nihil tamen
ſstudijs hominum demus, illud e
ſst promptum cernere ex locis editis
aẗ;atque ſsublimibus, vt pote niualibus ac pruino
ſsis & à
ſsole
minus affectis, vẽtos gigni frigidos &
ſsubtiles: cõ trà è vallibus & torrẽtibus,
lociſ̈;lociſque paluſtribꝰpaluſtribus cra
ſs ſsos, & inflãmatos,
ſsi abũdet calor. Ad hoc accedit
non minus certum, è mari flatum
ſspirare
ſsolere
ſsuauiorẽ &
ſsalubriorem; è terra a
ſsperiorẽ minu
ſsque
ſsalubrẽ, quod marini vapores
ſsine dubio
ſsub |
tiliores minu
ſsque concreti
ſsint, ip
ſsaque
ſsal
ſsedo
non permittat tantum
ſsterilitatis dominari, vt
ſsterile
ſscat, itaque &
ſsuauiorem & fœcundiorem & omnino
ſsalubriorem e
ſsſse auram è mari
ſspiran
tem per
ſspicuum e
ſst. Cum ergo Torrida hæc regio montibus alti
ſssimis plena
ſsit, cum Oceano
quoque maxima ex parte ambiatur, con
ſsequens
e
ſst ventos gigni, & frigidos, &
ſsubtiles, & animantium generationi pror
ſsus idoneos. Vnde
fœcundi
ſssima in his e
ſsſse regionibus animalia
con
ſstat, quod calida & humida
ſsit, & aura quadam fœcunda foueatur. Neque enim
ſsine cau
ſsa
poëtæ Venerem Aphroditin ex marina
ſspuma
ortam fabulantur.