Quod regio Torrida humidiſssima ſsit contra veterum opinionem. Cap. III.

CVM autem omnia, quæ ſsumpta ſsunt, vera ac certa ac perſspicua eſsſse videantur, illud | tamen quod inde conficitur, falſsum eſst. Etenim mediam regionem habitamus, & habitamus ſsanè per commode. Sed quia ex veris falſsum effici ne quit, retrocedendum eſst nobis, & veſstigijs repetitis, vbi nam à vero deflectat oratio, diligenter intuendum. Quo circa primum quid veritas experientia ipſsa illuſstrata habeat, oſstendemus: deinde tametſsi arduũarduum illud ſsit & perobſscurum, cau ſsas quoque ex vera Philoſsophia conabimur reddere. Sic citatem ergo (hoc erat enim vltimum ex ſsumptis) eo maiorem effici cœlitus, quo terris ſsol propinquior eſst, videbatur certum, & eſst profecto perfalſsum. Nunquam enim copioſsiores imbres in Zona torrida, quam eo anni tẽporetempore, quo ſsol vicinior eſst. At̈;Atque eſst hoc ſsane mirabile, ſsed ſsine exceptione veriſssimum, in vniuerſsa regione Tropicis clauſsa eam anni partem eſsſse ſsereniſssimam, cum ſsol maxime inde abeſst, contra nullam anni partem plus & nimborum & imbrium, & niuium (vbi illę ſsunt) effundere, quam vbi ſsol pro pinquiſssimus eſst. Hoc ijs, qui nouum orbem nõ adierunt, incredibile fortaſssis appareat: ijs quo̈; qui adſsunt, ſsed non attendunt, nouum accidet, ſsed vtri̈;vtrique experimento notiſssimo facile cedent. Ab hac Peruenſsi prouincia, quæ Antarcticum Polum ſspectat, tunc remotiſssimus ſsol eſst, cum Europæ propinquiſssimus, hoc eſst, Maio, Iunio, Iulio, Auguſsto, in quibus, Tropico Cancri vicinus eſst, at per eoſsdem menſses, mira cœli ſserenitas apud nos, nulli imbres, nullæ niues, fluuij omnes pertenues, multi etiam exareſscunt. Mox vero | procedente anno, & ſsole huc ad Capricornij cir culum commeante, incipiunt niues & pluuiæ, & fluuiorum magnæ acceſssiones, id eſst, ab ineunte Octobri vſsque ad Decembrem. Tum vero copioſsiſssimi imbres, & niuium copia, & fluuiorum furores, cum ſsuperne ac directo ſsol capita noſstra ferit rediens ex Capricornio, cum ſsunt etiam æſstus grauiſssimi nempe à Ianuario vſsque ad medium Martium. Hoc nemo eſst qui perpetuum huic regioni ignoret. In ijs vero partibus, quæ vltra Aequinoctialem Polum Arcticum ſspedant contrarium omnino euenit, ſsed ratione prorſsus eadem. Nam ſsiue Panamam & eum omnem tractum conſsideres, ſsiue nouam Hiſspaniam, ſsiue Inſsulas illas Cubam, Hiſspanicam, Iamaicam, Sancti Ioannis, liquido inuenies, ab ineunte Nouembri vſsque ad Aprilem ſsereniore, & clementiore cœlo vti, quod ſsol ad hunc Tropicum veniens ab ijs locis maxime ſse diſsiungat: contra terribiles nimbos, & imbres vberrimos ibi fieri ab ineunte Iunio vſsque ad totum Septembrem, quod ſsolis radij per id temporis minus oblique & magis propinque feriant ea climata. Hoc idem obſseruare licet in India Orientali, quantum ex literis inde allatis ego intelligere potui. Itaque quamuis peculiari aliqua ex cauſsa alicubi ſsecus fortaſsſse contingat, tamen pro generali le ge tenendum eſst id quod dixi. In media regione hoc eſst, torrida Zona ſsiccitatem eſsſse maiorem ſso le recedente, eodem appropinquante humoris | copiam gigni, idque adeo vt pro ratione acceſsſsus ac receſsſsus illius, vnaquæ̈;vnaquæque regio aut areſscat, aut imbribus abundet.
Loading...