e ¶
Otro en otra ygleſsia. Concor. cum. c.
ſsanctorum. vbi per glo
ſs. 70. di
ſst. c. literas. de conce
ſsſs. præbend. glo. notabilis. in. c. gratia. de re
ſscrip. lib.
ſsexto. & e
ſst materia diffu
ſsa an po
ſssit quis habere plura beneficia de iure communi, & quando
ſsunt in eadem eccle
ſsia clarum e
ſst, quòd non vt in. c. 1. de con
ſsue. lib. 6. vbi reprobatur con
ſsuetudo contraria, vt canonibus inimica, & in. d.c.
ſsanctorum. &. c. literas. glo. in. d.c. gratia. & procedit etiam
ſsi
ſsint talia, quæ non requirunt re
ſsidentiam in conformibus titulis, nam
ſsi e
ſsſsent difformes, po
ſsſset
ſsi de hoc e
ſsſset
ſsta tutum vel cõ
ſsuetudo, non alias: vt habetur. in. d.c. 1. & tradit præpo
ſsi. in. d.c.
ſsanctorũ. & Abbas. in. d.c. literas in fine. & in. cap. cum iam dudũ. de præbend. vnde per di
ſspen
ſsationem epi
ſscopi vel
ſsi de hoc e
ſsſset
ſstatutum, vel cõ
ſsuetudo po
ſsdẽ eccle
ſsia habere dignitatẽ & canonicatũ, vel canonicatũ & altare,
ſseu bñficiũ alicuius capellæ in eadem eccle
ſsia: nam quẽ admodũ pote
ſst in diuer
ſsis eccle
ſsijs: ita in eadem ex quo beneficia
ſsunt diuer
ſsa, argumento. d. ca.
ſsanctorum. Si verò beneficia
ſsint in diuer
ſsis eccle
ſsijs &
ſsi
ſsunt dignitates, vel beneficia curata, clarum etiam e
ſst, quòd non vt habetur. in. c. de multa. de præbend. & in extrauaganti Ioan. 22. quæ incipit execrabilis. Si verò loquamur citra beneficia curata, & dignitates,
ſsunt variæ opiniones: nam glo. in. d.c.
ſsanctorum. dicit quòd regulariter non pote
ſst quis habere duas eccle
ſsias, vel præbendas in eodem epi
ſscopatu, vel diuer
ſsis: ni
ſsi in ca
ſsibus expre
ſssis in iure de quibus per glo
ſs. 21. quæ
ſst. 1. in
ſsumma. & habes infrà eod. l. proxima. & i
ſsta opinio Ioan. approbatur hic per i
ſstam. l. quãdo vnum be nefitium
ſsufficiens e
ſsſset ad victum Inno. verò in. c. dudum. el. 2. de ele ctio. & in. c. cum iam dudum de præbend tenet ꝙ citra curata & dignirates pote
ſst quis habere plura beneficia in diuer
ſsis diœce
ſsibus, &
ſsequitur Ioan. And. in. d.c. gratia. de re
ſscript. lib. 6. & hoc
ſsi non re quirant re
ſsidentiam
ſstatuto, vel con
ſsuetudine. & dicit Inno. non e
ſsſse peccatum talia plura tenere Gofre. etiã in. c. 1. de cler. non re. dicit, qđ pote
ſst quis habere plura beneficia, quando alterũ non
ſsufficit, quod etiam vult. l. i
ſsta partitarum allegat. c. conquerente. eod. titu. &
ſsi velis omnia i
ſsta & alia videre, videas plene per Abb. in. c. extirpandæ. §. qui verò in repetitione de præbend. à. 10. colũ. per quam plures alias. vbi recitat varietatem opinionum & motiua doctorum, & ibi tradit latè pulchra dicta Ioan. de ligni. in cle. gratiæ. de re
ſscrip. & tandẽ ip
ſse. col. 14. concludit, ꝙ de iure communi non po
ſssit quis plura beneficia talia per
ſse
ſstantia intitulata retinere. Item & concludit, ꝙ dato ꝙ de iure
ſspeciali,
ſseu con
ſsuetudine beneficia non exigant re
ſsidentiam:
ſsi tamen vnum de per
ſse
ſsufficiat, ita ꝙ clericus commodè &
ſsine penuria viuere pote
ſst, non pote
ſst habere plura beneficia:
ſsi verò non
ſsufficiat de per
ſse pote
ſst habere v
ſsque ad tantum numerum ꝙ ex eis viuere po
ſssit, & credit ꝙ hoc ca
ſsu po
ſssit habere plures præbẽdas etiam intitulatas. Item concludit, ꝙ de con
ſsuetudine non pote
ſst introduci, vt quis habcat plures eccle
ſsias parrochiales: quia talis con
ſsuetudo periculo
ſsa e
ſst animabus, & in talibus con
ſsuetudo nõ excu
ſsat c. fi. de con
ſsue. Item neque plura beneficia
ſsimplicia,
ſsiue exigãt re
ſsidentiam
ſsiue non, quia talis con
ſsue. ex quo vnum beneficiũ per
ſse
ſsufficit. e
ſst contra omnia iura. & e
ſst bonus tex. in. d. ca. 1. de con
ſsue. lib 6. quem ad hoc ponderat, ibi Archidia. & quia quotlibet beneficium
ſsuum debet habere rectorem, & tot
ſsunt in eccle
ſsia in
ſstituendi, quot ex eius fructibus & redditibus viuere po
ſssint. c. 1. de in
ſstitu. ca. cum. m. de con
ſstitu. c. vnico. de
ſstatu. regu. lib. 6. Item pluralitas beneciorum e
ſst contra
ſstatuta
ſsacrorum canonũ, vt in. d.c.
ſsanctorum. ca. quia m tantum, de præbend. neque pote
ſst quis duobus dominis
ſseruire, &
ſsingula beneficia
ſsingularitatem per
ſsonarum exigũt. ca. cum
ſsingula de præbend. lib. 6. 89. di
ſstinct. c.
ſsingula. & cõ
ſsuetudo, de qua loquimur, e
ſst contra omnia i
ſsta &
ſsic e
ſst dicenda corruptela, & e
ſst ir rationa bilis: quia procedit ex ambitione, & inducit vagatiõis & ambitionis materiam. & continet periculum animarum: ergo e
ſst in præ
ſscriptibilis. c. fi. de con
ſsue. & in i
ſstis
ſspiritualibus con
ſsuetudo habẽs originem ex ambitiõe e
ſst in præ
ſscriptibilis. c. in
ſscripturis. 8. quæ
ſst. 1. bonus tex. in. d.c. 1. de con
ſsue. lib. 6. in
ſsuper
ſsubtrahit alimenta pauperibus clericis ibidem con
ſstituendis, contra mentem cõcilij, &
ſsum mi pontificis, vt in. c. ad aures. & cap. po
ſstula
ſsti. de re
ſscrip. Item ratio nulla permittit, vt quod pro cõmuni vtilitate datũ e
ſsſse digno
ſscitur, v
ſsibus alicuius applicetur. c. 2. de præbend. cũ ergo beneficia
ſsint in
ſstituta pro cu
ſstodia diuinorum, & pro cõi vtilitate clericorũ & pauperum, vt in cap. videntes. 12. q. 1. non debebunt plura cedere vtilitati vnius, & illa quæ ad publicam vtilitatem pertinẽt præ
ſscribi nõ po
ſsſsunt. 16. q. 3. §. põt. c. 1. de con
ſsue. 25. q. 1. c. quę ad perpetuam operariorum diminutio e
ſst contra bonum publi cum. & ibi re
ſspondet ad in ductionẽ, quę fieri põt ex. d. c. 1. de con
ſsue. libr. 6. & ad alia quæ ibi videas. Itê cõclu dit etiã ibi, ꝙ ille cũ quo di
ſspen
ſsatur per Papam circa pluritatẽ bñfi ciorum vtilita te publica nõ
ſsuadẽte, quòd non
ſsit tutus quo ad Deũ,
ſsi papa di
ſspẽ
ſset
ſsine cogni tiõe cau
ſsæ nõ habens intuitum rationis, & boni vniuer
ſsi & cau
ſsæ propter quàm di
ſspẽ
ſsat, quæ cau
ſsa in bñficijs pote
ſst e
ſsſse triplex nece
ſssitas vtilitas, euidens prærogatiua meritorum. c. de mul ta. &.c. expo
ſsui
ſsti. de præb. quibus ce
ſsſsantibus, vt quia di
ſspẽ
ſsans
ſsola voluntate, mouetur non habens intuitũ ad aliquid prædictorum non meretur dici di
ſspen
ſsatio:
ſsed di
ſssipatio & idem e
ſst de mente. S. Tho. quotlibet. 9. quæ
ſst. 7. Si tamen deformitates prædictæ quæ
ſsequuntur ex pluralitate beneficiorũ ex circun
ſstantijs, po
ſsſsent totali ter cuacuari aliud e
ſsſset, veluti
ſsi in pluribus eccle
ſsijs eius ob
ſsequium
ſsit nece
ſsſsarium, & po
ſssit plus vel tantũdẽ
ſseruire ab
ſsens, vt alius præ
ſsens & huiu
ſsmodi confert quod beatus Bernardus
ſscribit in epi
ſstola ad Theobaldum Abbatem cum dicit honores & dignitates eccle
ſsia
ſsticos non ignoro deberi his qui eas digne
ſsecũdùm Deum admini
ſstrare & velint & po
ſssint, neque cuiquam plures in pluribus eccle
ſsijs habere licet, ni
ſsi di
ſspen
ſsatione quidem ob magnam, vel eccle
ſsiæ vtilitatem vel per
ſsonæ nece
ſssitatem non propriam
ſsed communem Aduertant hæc multum habentes plura beneficia, & dato ꝙ habeãt di
ſspen
ſsationem
ſsuper pluralitate beneficiorum, videant
ſsi di
ſspen
ſsationem habere poterunt
ſsuper perpetratione prædictorum malorũ ex tali pluralitate proueniẽtium. Pauperum namque nece
ſssitatib us
ſsubtrahitur quicquid diuitum vanitatibus accedit: & multitudo
ſseruorum multitudinem pauperum facit: plura beneficia habentibus paratur vagandi & delinquendi materia: diuinus cultus & ho
ſspitalitas in ip
ſsis beneficijs minuitur, eccle
ſsiarum commodis & honori detrahitur, quæ per hoc in
ſspiritualibus & temporalibus multipliciter collabuntur, & interdum vnus ad vnum, etiam beneficium minus idoneus plura occupat: & qui vnicum quãuis modicum vix officiũ implere
ſsufficeret, plurimorum
ſstipendia
ſsibi vendicat, quæ quidem mala, vt Ludolphus Cartu
ſsien
ſsis tradit. prima parte in cap. 68. tanta
ſsunt, quòd
ſsola ad damnationem
ſsufficiũt, & reum in infernũ detrudere po
ſsſsunt. i
ſstos
ſsecundùm Bernar.
ſsuprà montem excel
ſsum valde diabolus ducit, quibus etiam omnia regna mundi, & eorum gloriã o
ſstendit: & o
ſsten
ſsa
ſsi procidentes eum adorant dare promittit. & re vera po
ſstquàm auaritiæ
ſsuæ con
ſsulendo multa beneficia adepti
ſsunt. eum adorant, & po
ſst eum in tenebris demerguntur, & refert Ludolphus Cartu
ſsien. vbi
ſsuprà qualiter Guiliel. Pari
ſsien
ſsis Epi
ſsco pus in Theologia regens conuocationem fecerit magi
ſstrorũ, & pro po
ſsita quæ
ſstione de pluralitate beneficiorum
ſsolerti & longa di
ſsputatione, probatum e
ſst duo beneficia dummodo vnum quindecim li bras Pari
ſsien
ſses valeret, ab vno teneri cum
ſsalute non po
ſsſse, & quòd hoc determinauit prædictus Epi
ſscopus & alij magi
ſstri Theologi:
ſsimiliter determinauerunt exceptis magi
ſstro Philippo Pari
ſsien
ſsi Cãcellario & magi
ſstro Arnaldo po
ſstmodum Ambien
ſsi epi
ſscopo, ibiq; refert, quòd prædicto Philippo agonizante in morte Guilielmus Epi
ſscopus eum vi
ſsitauit, rogans, vt
ſsingulari opinioni de pluralitate beneficiorum cederet, & omnia beneficia
ſsua vno excepto in manꝰ eccle
ſsiæ re
ſsignaret, qui renuit dicens
ſse velle experiri vtrum e
ſsſset dãnabile plura beneficia ab vno teneri, qui mortuus e
ſst, & po
ſst paucos dies dicto Epi
ſscopo Pari
ſsien
ſsi apparuit in tetra et mi
ſserabili for ma, dicens intercætera pro pter pluralita tem beneficio rum e
ſsſse dam natũ vbi etiã tradit & alia quæ poteris ibi videre, & tandem concludit dicens: quis ergo erit
ſsapiens, qui
ſse fallar, & tanto di
ſscrimini committat: e
ſsto. quòd mul ti dicant hoc & multi alij, in cõtrarium opinẽtur, hoc
ſsolum tñ mor tale ab Augu
ſstino Doctorum maximo indicatur, cũ quis incertitu dinis periculo aut mortalis peccati di
ſscrimini
ſse committit.