C
vm generaliter vbi pœna à iure
ſstatuta
non e
ſst, iudex po
ſssit illam ex arbitrio
imponere, hoc præcipè in pœnis inferendis clericis, locum
ſsibi vendicare debebit: cùm non tam
ſspecificè omnibus clericorum
exce
ſssibus
ſstatutæ pœnæ legantur. Vnde tunc dicit
Innoc. in c. Qualiter. el ij. in col. fin. ver
ſsi. Item nota.
de accu
ſsatio. quòd e
ſst
procedẽdum
procedendum
de
ſsimilibus ad
ſsimilia, vel quòd imponeretur minor pœna. In arbitrandis tamen huiu
ſsmodi pœnis di
ſscretus iudex
plura debet con
ſsiderare, videlicet delinquentis
conditionem, & an
ſsoleat delicta
ſs
æpius perpetrare, an ca
ſsu ceciderit, vilis, an hone
ſsta per
ſsona
ſsit,
doctus an indoctus,
ſsacerdos, an altarius ordinis,
lubens an coactus, lace
ſssitus, vel non deliquerit. Et
an fuerit
ſscandalum ortum ex delicto vel ne. Attendere præterea debebit qualitatem loci delicti,
grauius ne iudicetur delictum in regno vel loco
illo, quàm alibi, in foro, Eccle
ſsia, aut loco de
ſserto, priuata via
ſsiue domo, Delicti in
ſsuper diuturnitatem
ſseu grauitatem, ac irrogatæ iniuriæ modum & atrocitatem, aut damni dati magnitudinem examinare conueniet, nocte aut die, armis
aut
ſsine eis, præcedentibus in
ſsidiis, aut aperto
marte commi
ſs
ſsum fuerit delictum. Per
ſsolum clericum, aut cum complicibus. Per
ſsonæ in
ſsuper offen
ſs
æ qualitates nimium ponderandæ
ſsunt, cùm ip
ſs
æ
|
ſsint quæ augere vel minuere
ſsoleant
quodcunq;
quodcunque
facinus: videlicet an vilis fuerit offen
ſsus, vel dignitate præditus, æqualis conditionis, an pote
ſstate & autoritate
ſsuperior, laicus an clericus,
ſsiue religio
ſsus,
ſsenex an iuuenis, amicus aut inimicus, nece
ſs
ſsarius
an extraneus, vir aut fœmina. Nec indecens præterea erit temporis commi
ſssi criminis habere
rationẽ
rationem
,
ſsacris videlicet an fe
ſstis diebus, an aliis, induciis
ſstantibus, aut
nõ
non
ſscelus fuerit admi
ſs
ſsum. {
Quotiẽs
Quotiens
prætereà per
eccleſiaſticũ
eccleſiaſticum
iudicem
taxandũ
taxandum
venerit
damnum illatum alicui ictu vel vulnere per
clericũ
clericum
,
vt debita
ſsatisfactio fiat, in memoriam iudicis ob
ſsecro veniant verba notanda Iuri
ſscon
ſsulti in l. fin. ff.
de his qui deiece. vel effude. quæ quidem
tanquã
tanquam
in
propo
ſsito
ſsatis vtilia tran
ſscribere libuit. Cum liberi hominis corpus læ
ſsum fuerit, iudex
cõputat
computat
mercedes medicis præ
ſstitas,
cæteráq;
cæteráque
impendia quæ in
curatione facta
ſsunt. Prætereà
operarũ
operarum
quibus caruit, aut cariturus e
ſst, ob id quòd inutilis factus e
ſst.
Cicatricum
autẽ
autem
aut deformitatis nulla fit æ
ſstimatio, quia
liberũ
liberum
corpus nullam recipit
æ
ſtimationẽ
æ
ſtimationem
:
Quãuis
Quamuis
hoc quod de cicatricibus lex
ſstatuit
limitandũ
limitandum
crederẽ
crederem
, ni
ſsi illę in facie vulnerati remaneant:
quia tunc de illis
cõ
ſiderationem
considerationem
exi
ſstimo
maximã
maximam
habendam e
ſs
ſse. Quis enim dubitat
maiorẽ
maiorem
iniuriam
intuli
ſs
ſse
clericũ
clericum
, læ
ſso,
ſsi ex vulnere cicatrix magna
in facie remaneat, quàm
ſsi leuis aut nulla?
meritóq;
meritóque
ob id ad
pleniorẽ
pleniorem
ſatisfactionẽ
satisfactionem
vulnerantẽ
vulnerantem
cõpellendũ
compellendum
.
Neq;
Neque
aliud arbitror
ſsen
ſsi
ſs
ſse
Iuriſconſultũ
Iuriſconſultum
in d. l.
cùm ille
æ
ſtimationẽ
æ
ſtimationem
cicatricũ
cicatricum
aut deformitatis
faciendã
faciendam
prohibere videtur, quia
ſsi
membrũ
membrum
e
ſst
ſaluũ
ſaluum
,
cicatrices damnum non inferunt. non verò vetat
|
quin ex hoc iniuria po
ſssit atrocior iudicari & maior iniungi
ſsatisfactio delinquenti:} Quibus omnibus liberrimo animo per
iudicẽ
iudicem
circun
ſspectis,
quã
tũ
quantum
doli
ſseu malitiæ fuerit in crimine facile erit intelligere, &
ſsic condigna pœna punire nocentes debet,
vt nec ip
ſsi rei qui iu
ſstitiæ
ſseueritatem experiuntur,
de eius exce
ſs
ſsu po
ſssint iu
ſstè
cõqueri
conqueri
, nec alij qui zelo æ
ſstuant, ac iu
ſstitiam e
ſsuriunt, tenuitatem pœnæ
reprehẽdãt
reprehendant
,
eiúſq;
eiusque
timore
neminẽ
nemimem
à
ſsimilibus criminibus arceri
audeãt
audeant
proclamare.
Vnũ
Vnum
in
ſsuper in hac
materia inferri po
ſs
ſse (&
nõ
non
temerariè)
cẽ
ſerẽ
censerem
, videlicet quòd cùm ciuilis magi
ſstratus in ca
ſsu quo pœna
cõmittitur
committitur
arbitrio
ſsuo po
ſs
ſset mortis
etiã
etiam
pœnã
pœnam
infligere: vt vult glo
ſs.
ſsingularis in §. in
ſsumma. in
ſst. de
iniur.
quã
quam
dicit
ſsingu. Abb. in c. Cum t. de re iud. in j.
col. &
quã
quam
ſsequitur Bal. in c. j. in §. iniuria. de pa. iura.
firmã
firmam
. & in l. j. C. de his qui latro. occul. & Ioan.
de Ana. in c. Inqui
ſsitionis. in fi. de accusa. quod parimodo & eccle
ſsiæ cen
ſsores poterunt præmi
ſssis con
ſsideratis ad depo
ſsitionis & carceris perpetui pœ
nam procedere ex arbitrio.